乌兹别克语动词的式语法及练习
导语:动词的式分三种:陈述式、祈使-愿望式、条件式,它们用来表示说话人的语气、感情等,下面是YJBYS小编收集整理的乌兹别克语动词的`式语法及练习,欢迎参考!
A.陈述式 用来陈述某件客观存在的事实, 如:Men o’qiyapman. 我正在读。
B.祈使-愿望式 说话人用来表达的命令、请求、愿望、劝告、号召等情感。由于存在敬语和非敬语之分,所以变化较多,详细见《语法手册》。
C.条件式 表示假设语气,译为汉语为“如果…”。注意,当条件时动词与kerak 连用时表示 “猜测”如:kelsa kerak (他应该会来的,是猜测的);当与bo'ladi连用时表示可能性,如:kelsa bo'ladi (他可能知道)
21.2.练习。
1.指出下列句中的式,并翻译。
Men xat yozyapman.
Oling, bu non juda shirin.
Agar sen ketmasang, men ham ketmayman.
Biz vaqt topib gaplashaylik.
2.将下列句子翻译成乌语
我很累,让我稍稍坐一下吧。
我不会唱歌,Farhod唱得很好,让她唱吧!
Sevinch,Oydin 你们也和我们一起来吧!
明天过节,让我们今天休息一起来跳舞吧!
3. 将下列所给的动词变成各种式。
Kelmoq, o’qimoq, ketmoq, qaytmoq, aytmoq, kuylamoq, topshirmoq, yotmoq.
4. 翻译下列句子并解释所使用的态。
1. Men qo’shiq aytishni bilmayman, she’r aytay.
2. Juda charchadim, biroz o’tiray.
3. Bugun ota-onangga xat yoz, anchadan beri yozmading.
4. Universitetda yaxshi o’qigin, shunda sen yaxshi ish topa olasan.
5. Men qo’shiq ayta olmayman, Farhod yaxshi aytadi, u qo’shiq aytsin.
6. Bola tinch uxlasin.
7. Majlisda hammamiz 1-qatorda o’tiraylik.
8. Bugun kechqurun o’qituvchinikiga boraylik.
9. Talabalar, bugun ertaroq uxlanglar, ertaga erta hammamiz tog’ga boramiz.
10. Sevinch, siz ham biz bilan birga boring.
11. Darsga kelmagan talabalar ham uyda insho yozsinlar.
12. Saida va Gulshanga ayting, soat 1da MMU muzeyiga borsinlar.
5.翻译下列句子。
1. Munojot opa, bu kitobni albatta o'qing, juda qiziqarli ekan.
2. Nigora, sen darsingni tayyorla.
3. Do'stingni xafa qilmagin, xo'pmi?
4. O'rtoqlar, biz baxtli yashaylik.
5. Imtihon topshirishga Zuhra va Iskandar ham kelsinlar.
6. Yangi yil kuni Mustaqillik maydoniga boringlar.
7. Bu qo'shiqni baland ovozda kuylangiz, chunki, bu – madhiya.
8. Men ham sizlar bilan birga aytay.
9. Ertaga hamma darsga kelsin.
10. Sen bugun dam ol.
11. Gulnoraga ayt: Zafarga telefon qilsin.
12. Avval o'yla, keyin so'yla.
13. Bugungi ishni ertaga qo'yma.
21.3.对话范例。
-Assalomu alaykum!
-Vaalaykum assalom!
-Ishlaringiz qanday?
-Yaxshi, rahmat. O’zingizning-chi?
-Yaxshi. Bugun tug’ilgan kunim. Kechqurun menikiga do’stlarim kelishadi, siz ham keling.
-Tug’ilgan kuningiz bilan tabriklayman. Albatta boraman.
-Yaxshi, kutaman.
-Ko’rishguncha xayr.
-Olma necha pul?
-Besh yuz so’m.
-Arzonroq qiling.
-Qancha olasiz?
-Ikki kilogramm olaman. To’rt yuz so’mdan berasizmi?
-Yaxshi, oling.
-Rahmat, mana pul.
-Kelib turing.
-Yaxshi qoling.
-Mana bu konfetingizdan bir kilogramm bering.
-Marhamat, yana nima beray?
-Tuxum yangimi?
-Ha, yangi.
-10 dona bering.
-Xo’p.
-Donasi qancha?
-20 so’m. Yana nima?
-Ikki shisha sut ham bering.
-Marhamat.
-Hammasi qancha bo’ldi?
-Bir ming ellik so’m.
-Mana, marhamat.
21.4.文章。
Dam olish kunim.
Men haftaning shanba va yakshanba kunlari dam olaman. Dam olish kunlari yaxshi o’tishini xohlayman. Buning uchun uy ishlarining hammasini shanba kuni bajarib, yakshanbada oila a’zolarim bilan faqat dam olaman.
Ertalab nonushtadan so’ng bolalar bog’i yoki o’yingohlarga boramiz. U yerda aylanib dam olamiz. O’g’lim kompyuter o’yinlarini juda yaxshi ko’radi. Qizim esa charxpalak va arg’imchoqlarda uchadi. Peshinda biror qahvaxona yoki oshxonada tushlik qilamiz. Keyin bolalar xiyobonda o’ynashadi, biz kattalar esa kitob yoki gazeta o’qiymiz, suhbatlashamiz, shahmat o’ynaymiz. Uyga qaytishda albatta biror do’konga yoki bozorga kirib, kechqurungi ovqat uchun kerakli masalliqlarni sotib olamiz. Uyda bolalar yuvinishadi, men va xotinim yengil va mazali ovqat tayyorlaymiz. Ovqatdan keyin televizor ko’ramiz.
Ba’zan biznikiga mehmon keladi, ba’zan o’zimiz mehmonga boramiz. Umuman, dam olish kunimiz har doim yaxshi o’tadi.
课后习题
1.记住以下所给词的意思。
hafta 星期
bajarmoq 完成
a'zo 成员
o'yingoh 体育场
kompyuter o'yinlari 电脑游戏
charxpalak 旋转木马
arg'imchoq 秋千
peshin 正午
xiyobon 大街
qaytmoq 返回
kerakli masalliq 需要的食物
o'zimiz 我们自己
umuman 一般来说
2.记住以下的词组或句型。
buning uchun 为了这个
faqat dam olaman 我只是休息
uyga qaytishda 在回家的时候
...esa 而...
...dan so’ng 在...之后
biz kattalar 我们大人,在这里在katta后面加lar,表示的是人,这里当名词用
umuman, ... 一般来说, ...
3.用上述所给的词组或句型造句。
4.翻译全文。
5.请就文章互相提问题并回答。
6.熟读课文并自选角度转述。
7.请以Dam olish kunim为题写一篇小文章。
8.对文章中的动词就三种时(现在时,过去时,将来时)进行语法分析。
9.对文章中的动词进行“态”的语法分析。
10.对文章中的动词进行“式”的语法分析。
【乌兹别克语动词的式语法及练习】相关文章:
乌兹别克语将来时的语法及相关练习06-22
乌兹别克语音节的语法及练习06-23
乌兹别克语语气词语法及相关练习06-21
乌兹别克语现在时的语法介绍及练习06-22
乌兹别克语过去时的用法及语法练习06-22
乌兹别克语音节转行语法及相关练习06-23
乌兹别克语时间表达的语法及其练习06-22
乌兹别克语中词的用法及练习06-23
阿拉伯语命令式动词被动式的语法06-23